Deprem bölgesinden bir depremzedenin diliyle olay raporu
29 Ekim 2011 13:18 / 3085 kez okundu!
Muradiye Alpaslan Anadolu Öğretmen Lisesi, Marmara Üniversitesi Matematik Öğretmenliği bölümünden mezun Malik Durmaz; Yüksek lisansını Abant İzzet Baysal Üniversitesinde yaptı. Kadıköy Belediyesi'nde çalışıyor. Depremin ilk günlerinde Erciş'te imdada koşanlardan...
Merhaba Arkadaşlar,
İçinde bulunduğum depremzedelerin ailelerine geçmiş olsun ve yakınlarını kaybedenlerin başı sağ olsun diyor Allah’tan sabır diliyorum.
Depreme Erçiş’te yakalandım ki 20 küsür saattir ders çalışıyordum ve uyumak üzereydim. Evde yalnızdım. Yaşadığımız bina ve site (toki) deki durumu hemen değerlendirdim. Zarar ziyan yoktu. Yolda durdurduğum bir araba ile merkeze indim ki inerken BAK-Kadıköy ekibinden arkadaşlarıma ulaştım. Ne olursa olsun gelin dedim. Çünkü Erçiş’in üzerindeki toz bulutu durumun vahimliğini gösteriyordu.
Merkeze giren ana cadde üzerindeki yüksek katlı binalar yıkıldığı için yollar kapalıydı. Koşarak Ablamların evine doğru ilerledim ki, yol üzerinde gördüğüm bir manzarada (yıkılan bir binanın dış tarafında sadece ayağı sıkışmış bir bayan, 2. Katta, yardım istiyordu) profesyonel davranamadım çünkü aileme ulaşamamıştım.
Ablamları dışarıda göremedim. Telefon şebekesi zaten çökmüştü. İkinci profesyonellik dışı eylemim Ablamların ağır hasarlı olan binasına girip bakmak oldu. Şükürler olsun ki düğün amaçlı Patnosa gitmişler. Diğer aile fertlerinin binalarına koşarak gittim. Onlarda da zarar yoktu.
Yaklaşık 1 saat sonra kurulmaya çalışan kriz merkezinde kaymakamdan onay alarak yanıma 1 polis memuru alarak nalbura girip malzeme almaya çalıştım. Bir KAZMA bulamadığım için inanılmaz bir çaresizlik yaşadım. Bu çaresizliği kelimelerle anlatamam. Kriz merkezi bizi Seyit Hasan’nın öğrenci yurduna yönlendirdi. Orada ikinci ÇARESİZLİĞİMİ yaşadım. 4-5 cenaze ve 3-4 yaralı çıkarabildik.
Son cenazeden sonra anneme ulaştım ve beni çağırıyordu. Eve doğru yola çıktım. Yolda kuzenim Fatih İrven ve Sedat Kuş arkdaşlarımızın bir enkazda çalıştığını gördüm. Karanlık çökene kadar birlikte orada çalıştık. Ne yazık ki oradakilere yardım edemedik. 2 canlı vardı ve gerekli malzeme ve 5 kişilik bir ekip çalışmasıyla 2 saatte çıkarabilirdik. Ama yoktu. Bir ÇARESİZLİK de orada yaşadım.
Kuzenim Fatih İrven ve Sedat Kuş ile teyzemlere doğru gittik. Onlar teyzemlerin dünürlerinin yıkılan binasına giderken ben tekrar kriz yönetimine gittim. Iğdır AFAT ekibi gelmişti. Onlara dahil oldum. Göldaşların binasından yerleri tespit edilen 2 canlıyı kurtardık. Toplamda 2-3 saatimizi aldı. Sonrasında arama faaliyetimizi göz ve kulak ile yapmaya çalıştık.
Akustik dinleme cihazı (Delsar) ve Search Cam’i geçtim, bir köpeğimiz bile yoktu. Dolayısıyla arama yapamıyorduk. Burada bir kez daha ÇARESİZLİK yaşadım. Yaralı ya da cenaze olma ihtimali olan tahmini bir yerden bir dehliz açıp tünele girdik. Vatandaş (ki bunlar uzaktan akrabalarım) can yanmasından kaynaklı olarak İŞ MAKİNASI çalıştırmışlar enkazda. Dolayısıyla çalışmayı bıraktık. Vatandaşa iş makinasının sakıncalarını (yaşayanı öldürür, ölünün cenazesini parçalar) izah ettim. Ekipman bulamadığımız için yer tespit edemediğimizi ifade ettik. Kriz merkezinden arama için (delsar ve köpek istedik.
İlk gelen köpekli bir ekip oldu. Sevgili LİDAM ekibinden Ozan Çankaya ve köpeği Hantır ve Ayhan Demir gelip arama yaptı. Hantırı gördüğümde gözlerim doldu ve ağladım. Enkazda bir şey bulunamadı. Sonra AKUT ekibi geldi. Akut 2 yer tespit etti ve orada çalışacaz dedi. Biz dinlenmeye geçtik. Gece 2-4 arasıydı. Araç içinde biraz dinlenebildik. AKUT ekibi gitti. Tekrar çalışmaya başladık. Sabaha doğru Adana ya da Diyarbakır birlik müdürlüğünden ekipler geldi ve biz onların emrine girdik.
Sabah olduğunda kösele ayakkabılarım ve üzerimdeki kadife pantolon yırtılmıştı. Abim Hakkariden bana bot getirmişti. Dinlenmek için beni aldılar. Bizim eve gittik. Sabah saatlerinde 9 kişilik MÜSAR ekibi ve beraberinde öğrenci arkadaşlarımdan (Sivil savunma kulübü ve BAK-Kadıköy’den) Onur Unat ve Berksan Gümüş gelmişti. Kayak takımımı ve abimin getirdiği botları giyip pazartesi 12 gibi MÜSAR ekibine dahil oldum. Alkanat caddesinde bir binada çalıştık. Bir şey yapamadık.
İkindi vakti, kriz merkezi bizi Dağ apartmanına yöneltti. Bu sırada Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Madem mühendisliği bölüm başkanı Doç. Dr. Tolga….. ve arkadaşı bize katıldı. Tolga Hocanın Van merkezindeki evi yıkılmıştı. Eşi ve çoçuğunu memleketine gönderdikten sonra yardıma koşmuştu.
Dağ apartmanında teyzemlerin dünürlerinden 5 kişi vardı. Gittiğimizde enkazın ilgili bölgesinde ekipler çalışmamıştı. İki kat aşağı doğru dehliz açıp girdik. İki canlı tespit ettik ama ekip ve ekipmanımız yeterli olmadığı için başka bir ekibe devrettik. Onlar çıkardılar. Bir polis arkadaş (Serkan) ve eşi (Havva Hanım) oradan çıkarıldı. Bu binada toplamda 41 kişi varmış. 2 kişi tek canlı kurtarılmış. 39 kişinin cesedine ulaşılmış. Canlıları da sağ olsunlar MÜSAR ekibi ve Sivil savunma kulübü ve BAK-Kadıköy’den arkadaşlar ve Tolga Hocam ile arkadaşıyla tespit ettik.
Ertesi gün olan Salı günü iki arkadaşım (Sivil savunma kulübü ve BAK-Kadıköy’den) kendi imkanlarıyla geldiler. Gelirken benim kişisel eşyalarımı getirdiler. Bu arkadaşlar: Aybüke Altun ve Bilal Yılmaz.
O günün akşamı bir cenaze çıkardık. Çalıştığımız enkaz (Dağ apartmanı) 7 katlıydı. Alt katlara ulaşabilmek için plakaları keserek vinç yardımıyla kaldırdık. Bir anne ve 3 yaşındaki çocuğu için banyo kısmından giriş yaptık ama yatay tünelden afetzedelere ulaşamadık. Çarşamba sabah 8’de vardiya değişimi yaptık. 12 gibi geri döndüğümde ekibimiz diğer bir ekip ile ortaklaşa çalışarak diğer taraftan tünel kazarak cenazeleri çıkarmıştı.
Çarşambayı perşembeye bağlayan gece saat 1-2 gibi çalışmalarımızı durdurduk. Perşembe sabahı 9 kişilik MÜSAR ekibi Erzurum hava alanından İstanbul’a gitmek için yola çıktı. MÜSAR ekibini yolcu ettikten sonra Abimin arkadaşı Gıyasettin Esmer, kişisel arabasıyla Van’dan Erçişe geldi. 4 arkadaşımı (Berksan, Onur, Aybüke ve Bilal) Van havaalanına getirdi.
Van’da değerli Hocamız Kemal Kocak ve beraberindeki BÜSAR (Bahçeşehir arama kurtarma takımı) ekibinden 3 kişi (Oğulcan ve arkadaşları) Galatasaray Üniversitesi, ….? Koleji ve Bahçeşehir Üniversitesinden topladıkları bir kargo uçağı dolusu yardım malzemesiyle Van Havaalanındaydılar.
Bu uçaktan ailem için aldığım birkaç koli yardım malzemesi ve Ablamlar için Kemal Koçak Hocamızın beraberinde getirmiş olduğu kişisel çadırı aldık. Ayrıca Kemal Hocamız beraberinde istek üzerine inisülin iğnesi ve serum getirmişti. Bu malzemeleri Gıyasettin Esmer ile Erçiş’te ilgili yerlere bıraktıktan sonra Van merkeze geri döndük. Perşembeyi Cumaya bağlayan gece ancak bir banyo yapabilme fırsatım oldu ve sıcak bir ev yatağında uyuyabildim.
Sonuç:
Deprem 3-5 hafta konuşulur ve yardım faliyetleri biter. Ne yazık ki kolay unutabilen bir milletiz. Önümüz kış. Erçiş ve köylerindeki insanların yardıma ihtiyacı var. Marmara Üniversitesi Sivil Savunma Kulübü, Bahçeşehir Üniversitesi Arama Kurtarma Takımı ve Galatasaray Üniversitesinden arkadaşlar yardım faaliyetlerini profesyonelce yapmaktadır. Başlarında İstanbul Arama Kurtarma Birliğinden Kemal Koçak bulunmakta. Bu kanalla yardımlarınızı yapabilirsiniz.
Bölgede eğitim camiası çok büyük zarar gördü. Gerek devlet eliyle gerekse gönüllü desteğiyle eğitim konusunda bir şeyler yapılabilir.
Travma yaratan faktör birincil yararlanmaya sebebiyet verir. Sonrasında mahalle baskısı gibi faktörler ikincil yaralanmaya sebebiyet verir. Örneğin: “hak ettiler bunu, beter olsunlar, ben demiştim…” gibi söylemler, ikincil yaralanmaya sebep olur. Terörden dolayı bolca travma yaşamış olan bu halk, bu travmanın ikincil yaralanmalarını (her Kürt, teroristtir gibi görüşlerle) bolca yaşamıştır. Şimdi bir de deprem travması yaşadık. Yardım faaliyetleri sırasında 2 askerimizin şehit edildiğini duydum. Çeşitli sabah kadın programlarında halkımızın ikincil yaralanmasına sebebiyet verecek söylemler gerçekleşmiş. Birincil yaralanma bu kadar derinden bu halkı sarsmışken ikincil yaralanma konusunda dikkat edelim. Duyarlı olalım.
Erçiş’in merkezi eski tarım bölgesi olan bir ova. Zemin sağlam değil. Yüksek katlı binalar hem yapı malzemesi, hem yapı tarzı (etriyeler kolonun içine uçlar 45 derece yapacak şekilde gömülmeli… gibi) nedeniyle yıkıldılar. Zeminin buna katkısı çoktu. Yapılarımıza lütfen dikkat edelim. Yapısal olmayan unsurları sabitleyelim. Dünya kadar para verdiğimiz dolaplar (binamız yıkılmasa bile) ölüme sebebiyet verebilir. Lütfen yaşadığınız yerin güvenli olmasına ve iç ortamın da risklerden arındırılmış olmasına dikkat edelim. Tarih tekerrürden ibarettir ifadesine bir dur diyelim…
Toplumsal dönüşümün merkezi Üniversitedir. Üniversitelerde afete hazırlık dersi verecek personel yetiştirilebilir. Böylece üniversitelerde başta öğretmen adayları olmak üzere herkesin eğitilebilir böylece toplumsal bilinç yaratılabilir. Buradan çıkacak gönüllü öğrencilerle arama kurtarma takımları oluşturulabilir. Ortalama 300-400 milyara 30 kişilik bir ekip oluşturulabilir. Bir üniversite için çok da büyük bir masraf olmasa gerek…
Yapı denetimi bireylerin vicdanına bırakılmayacak kadar önemlidir. Bu konuyu bireylerin vicdanına bırakmak yerine kamu kurumlarının görevlerini yerine getirmesi gerekmektedir.
Teşekkür ederim. Çok teşekkür ederim. Doğrudan ya da dolaylı olarak emeği geçen tüm arkadaşlarıma dostlarıma teşekkür ederim. Allah razı olsun. Kimlerin ne koşullarda geldiğini teker teker söyleyemem. Ama bir örnek yeterli olur durum u özetlemeye… Onur Unat, tez savunmasını bırakıp geldi. Gerisini siz düşünün… Allah razı olsun dostlarımızdan. Can dostlar sizi çok seviyorum...
Malik Durmaz
